Zoeken

Iedere mens, onafhankelijk van zijn afkomst, ras, beperking, geslacht bezit een onvervreemdbare waardigheid, want die mens is geschapen naar het beeld en de gelijkenis van God. Deze centrale boodschap van de christelijke antropologie wordt herhaald, uitgewerkt en onderstreept door de nieuwe Verlaring van het Dicasterie voor de geloofsleer.

Zondag 3 maart was Dominika Krupinska op bezoek. Deze Poolse theologe en historica heeft een Poolstalige blog over de kerk in Nederland en België en organiseert al sinds een aantal jaren een "Stille Omgang" in Krakow, samen met de Dominicanen daar.

Zaterdagochtend 6 januari vond in de kathedraal van Roermond de uitvaart plaats van bisschop Harrie Smeets, die na een lang ziekbed op 20 december was overleden. Velen deden hem uitgeleide, een lange stoet van bisschoppen, priesters, diakens.seminaristen, vertegenwoordigers van deRidderorde van het Heilig Graf, de Orde van Malta en de Constantijnse orde en van de schutterijen vergezelden het lichaam van de overleden bisschop naar de Kathedraal.

De basiliek op de Sacro Monte di Varese is aan het laatste glorievolle geheim gewijd: de kroning van Maria in de hemel. Vandaar dat het er feest is op de gedenkdag van Maria koningin. De dag ervoor bezochten we het huis van de zalige Pier Giorgio Frassati.

Maandag 6 maart vond in Heiloo de maandelijkse Willibrorddag plaats voor de voortgezette vorming van de jonge priesters en een gesprek van hen met de bisschop. Voor de Willibrordlezing was dit keer een bijzondere gast aanwezig: kardinaal Eijk, die sprak over huwelijk en seksualiteit. Aan het begin van de maaltijd was er een ander bijzonder moment: Josue Emmanuel Mejias Sanchez ontving het Baccalaureaatsdiploma.

Dinsdag 13 december nam de Bisschoppenconferentie afscheid van secretaris-generaal mr. Suzan Daalmans die met pensioen gaat. Acht en een half jaar heeft zij deze belangrijke functie vervuld. Zij was de eerste vrouw in deze positie.

Zaterdag 12 november was de laatste dag van het eigenlijke Ad Limina bezoek: na een Eucharistieviering in de titelkerk van kardinaal Eijk (San Callisto) bezochten we het Staatssecretariaat, dat de curie coördineert, de relaties met de staten onderhoudt en met de pauselijke gezanten (nuntii).

Vrijdag 11 november was de dag van de audiëntie met paus Franciscus en in de middag de Mis in de basiliek van Sint Paulus buiten de muren; In de avond was er een gezellige ontmoeting met de nieuwe Nederlandse ambassadeur bij de heilige Stoel. Natuurlijk een heel bijzondere dag op de eerste plaats door de audiëntie bij de paus. Wat is daarover te vertellen?

De vierde dag eindigde met een ontmoeting in het College van Santa Maria dell'Anima in de kerk waarvan paus Adrianus VI begraven ligt. Antoine Bodar woont in dit college. Het bezoek besloot een dag met bezoeken aan het Dicasterie voor de Geloofsleer, de Signatura Apostolica en het Dicasterie voor Cultuur en Opvoeding. Andere bisschoppen bezochten nog andere Dicasteries. Maar we kijken ook nog even terug op de middag van de dag ervoor: het bezoek aan het Dicasterie voor communicatie.

De derde dag van het Ad Limina bezoek begon met de heilige Mis in de Santa Maria Maggiore waar ik hoofdcelebrant was. Het ontbijt moest onderweg worden gebruikt want om 9.15 uur werden we bij het Dicasterie voor Leken, gezin en leven verwacht, dat zich in de wijk "Trastevere" bevindt en niet bij het Vaticaan. Daar is ook het Dicasterie voor de dienst aan de integrale ontwikkeling van de mens. In de middag volgde het Dicasterie voor communicatie en een pers-ontmoeting in de Friezenkerk.

De tweede dag van het Ad Limina bezoek - dinsdag 8 november - werd de Mis gevierd in de Lateraanse basiliek. Nu was er nog minder tijd voor het ontbijt dan gisteren, want we moesten al zeer snel weer bij de Congregatie voor de Bisschoppen zijn en daarna bij de Pauselijke Commissie voor de bescherming van minderjarigen, het dicasterie voor de clerus, het dicasterie voor de wetsteksten en het Dicasterie voor de oosterse kerken. Een vol programma! De dag ervoor bezocht ik nog het vroegere Nederlands college.

Op de eerste dag vierden we de Eucharistie onder in de crypte van de Sint Pieter bij het graf van de apostel Petrus. Na een snel ontbijt begonnen de bezoeken aan de eerste Dicasteries (zoals de Curie-organen sinds juni j.l. heten): het Dicasterie voor de Evangelisatie, het Dicasterie voor de eredienst en de sacramenten en het Dicasterie voor de Instituten van Gewijd Leven en de Sociëteiten van Apostolisch Leven (het curiedepartement voor de religieuzen).

Maandag 19 september vond in het Paushuize te Utrecht de uitreiking plaats van de Yad Vashem onderscheiding ‘Rechtvaardige onder de volkeren’ aan familieleden van kardinaal De Jong, die daarmee posthuum werd geëerd voor zijn inzet voor de Joden tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Dinsdag 13 september was de eerste bisschoppenvergadering in ’s-Hertogenbosch na het zomerreces. Een bijzondere vergadering die in het teken stond van gebed voor de zieken, een afscheid en het 800-jarig bestaan van de Sint-Jan.

Zondag 4 september was ik in Susteren om deel te nemen aan de heiligdomsvaart die daar eens in de zeven jaar wordt gehouden. Na de Pontificale Eucharistieviering was er een historische reliekenstoet met meer dan duizend deelnemers. Karel Fiddeleers werd geëerd met het ereburgerschap van de gemeente.

Op kathedraal TV is een nieuwe programma serie van start gegaan: kathedrale Kunst, over de architectuur van en de kunst in de kathedraal. Vanmiddag hebben we ook het nieuwe "Woord van de bisschop" opgenomen.

Zondagmiddag 22 mei was er in de Sint-Jan een dankviering voor de heiligverklaring van Titus Brandsma. Kardinaal Eijk, in concelebratie met andere bisschoppen, vierde deze heilige Mis. Mgr. Gerard de Korte preekte over de geestelijke hoofdlijnen van het leven van Titus Brandsma.

De jaarlijkse priestervakantie is weer begonnen. Die speelt zich dit jaar af rond het Lago Maggiore. Maandag 4 augustus waren we in Mesero. Daar hadden we een onverwachte ontmoeting.

Paus Franciscus heeft zondag 18 juli bij het Angelus gebeden voor de mensen die door de watersnood getroffen zijn, nadat hij eerder deze week, op 15 juli, al een boodschap had gestuurd naar de Duitse bondspresident. Ook in onze kathedraal hebben we voor die intentie gebeden. Letterlijk zei de paus:

Gisterenavond bereikte mij het bericht dat pater dr. Haye van der Meer s.j. op 5 januari ’s middags is overleden, op 94-jarige leeftijd. Hij was de eerste rector van het Grootseminarie Rolduc en doceerde later Moraaltheologie onder meer aan het Sint Bonifatiusinstituut van ons bisdom. Zaterdag 9 januari zal om 9.00 uur in de kathedraal een heilige Mis worden opgedragen voor pater Van der Meer, die ook via Kathedraal TV te volgen zal zijn. Het is de heilige Mis aan het begin van de digitale studiedag van het Sint Bonifatiusinstituut waar pater van der Meer vele jaren als docent aan was verbonden. Concelebratie is in beperkte mate mogelijk.

Donderdag 10 september hebben we afscheid genomen van Adrianus Johannes Kardinaal Simonis, die vele jaren bisschop van Rotterdam en vervolgens aartsbisschop van Utrecht was. Er mocht maar een beperkt aantal mensen in de Utrechtse kathedraal de uitvaart bijwonen, maar de plechtigheid werd door KRO-NCRV uitgezonden op de landelijke televisie, zodat iedereen die toch heeft kunnen volgen.

Vrijdag 13 september ging een flinke delegatie van de Nederlandse bisschoppen in gesprek met veertien politici van het CDA. De ontmoeting vond plaats in het gebouw van het bisdom Rotterdam. De bisschoppen hadden gelegenheid om over een heel aantal thema's met het CDA in gesprek te gaan. Waar ging het over?

De afgelopen week was ik op retraite in de abdij Saint Joseph de Clairval in Flavigny sur Ozerain (Frankrijk). Het doet goed in de stilte te zijn, terug te zien en vooruit te kijken. Flavigny is daarvoor een bijzondere plaats: daar zijn Benedictijnen die de geestelijke oefeningen van de H. Ignatius geven, volgens een aangepast programma.

In Utrecht werd op zaterdag 10 november een impulsdag gehouden voor parochievernieuwing. Maar natuurlijk is de eerste vraag: kan dat nog wel? Is het niet te laat en te ver heen? Mirjam Spruijt gaat voor oases.

Op 7 november wordt het hoogfeest van Sint Willibrord gevierd. Er is (bijna) geen mooier plaats om dat feest te vieren dan in de kathedraal van diens opvolger, de aartsbisschop van Utrecht. Samen met andere bisschoppen en priesters heb ik deze mis geconcelebreerd en andere gelovigen heb ik geconcelebreerd. De kardinaal herdacht in zijn preek een markante en heilige priester van het bisdom Haarlem-Amsterdam: pastoor Joris Laan.

Op zondag 27 mei waren veel bisschoppen naar Maastricht gekomen voor de zevenjaarlijkse Heiligdomsvaart in Maastricht om de heilige Eucharistie te vieren ter ere van Sint Servatius. Ook ik was daarbij aanwezig en ik was onder de indruk van de prachtige Eucharistieviering en de totale organisatie waarvoor de Vereniging Het graf van Sint Servaas tekent.

Nog twee bijzondere momenten uit de afscheidsmis voor de bisschop van Roermond wil ik naar voren halen: de intochtsprocessie en de aanbieding van het portret van mgr. Wiertz.

In Utrecht werd op Sacramentsdag - zondag 18 juni - gevierd dat kardinaal Simonis zestig jaar geleden tot priester werd gewijd. Dat werd gevierd met een feestelijke H. Mis in de Sint Catharinakathedraal en een receptie in het Academiegebouw. Die receptie heb ik kunnen meemaken.

De dag voor Pinksteren daalde de heilige Geest alvast neer in de Groningse kathedraal. Daar werd mgr. dr. Ron van den Hout tijdens een sfeervolle plechtigheid in een volle kathedraal tot bisschop gewijd.

Terwijl paus Franciscus in Fatima was om het eeuwfeest van de verschijningen van Maria te vieren kwamen alle Nederlandse bisschoppen samen in de Onze Lieve Vrouwe basiliek in Maastricht om de Nederlandse bisdommen aan het onbevlekt hart van Maria toe te wijden.

Op maandag 24 april is een groep van dertig priesters uit het Noord-Italiaanse Bergamo in Amsterdam aangekomen voor een vijfdaags bezoek aan de kerk in ons land. Een gevarieerd bezoek.

Woensdagmorgen 16 november waren de Nederlandse pelgrims in de wekelijkse audiëntie van paus Franciscus.

Op dinsdag 14 juni was de bisschoppenvergadering in Utrecht bijeen voor haar maandelijkse vergadering, de laatste voor het zomerreces. Dit keer was het een bijzondere aflevering: een nieuwe voorzitter en leden van de Permanente Raad werden gekozen en mgr. Antoon Hurkmans nam afscheid van de conferentie.

Maandagmiddag 25 april vond in Utrecht een ontmoeting plaats van vertegenwoordigers van de Nederlandse Bisschoppenconferentie met de ChristenUnie, in het kader van de contacten die de bisschoppen hebben met de verschillende politieke partijen.

Op maandag 11 april vond aan de Maliebaan in Utrecht de ontmoeting plaats van een afvaardigiging van de bisschoppenconferentie met kamerleden van de PvdA. Allerlei onderwerpen passeerden de revue in een bijna tweeenhalf uur durend gesprek. Daarbij werd van PvdA kant waardering uitgesproken voor de bisschoppelijke brief over de vluchtelingenproblematiek "Herbergzaam Nederland" die vlak voor kerstmis is verschenen.

In de Sint Nicolaasbasiliek heb ik zaterdagavond 12 maart de heilige Mis gevierd met de Westfreise bedevaart, bij gelegenheid van de Stille Omgang. Bij die gelegenheid ben ik ook in gegaan op de te verwachten resultaten van het onderzoek God in Nederland dat dit weekend verschijnt.

Tijdens de bisschoppenvergadering van 26 januari werd het videokanaal en de website “Katholiek Leven” gepresenteerd. Kardinaal Eijk kreeg een kaars met het logo overhandigd.

Paus Franciscus heeft in Rome de vijftigste verjaardag van de sluiting van het tweede Vaticaans concilie herdacht en de heilige deur geopend als officieel begin van het heilig jaar van barmhartigheid. In Utrecht werd bij de bisschoppenvergadering een prentje met de tekst van het gebed van het heilig jaar aan kardinaal Eijk overhandigd.

Zondag 19 oktober wordt de buiten­gewone bisschoppen­synode in zekere zin afge­sloten met de zalig­ver­klaring van paus Paulus VI. Volgend jaar zal met het thema van huwelijk en gezin worden verder gegaan in een ‘gewone bisschoppen­synode’, nadat eerder al een consis­torie - een vergade­ring van de kardinalen - over dit onder­werp was gehouden. De synode heeft een slot­bood­schap uitge­bracht en kardinaal Eijk heeft over zijn ervaringen gesproken. De synode en de paus, zo onder­streepte hij, hebben geen verandering van de leer voor ogen.

Na hun maandelijkse vergadering van 13 mei hebben de Nederlandse bisschoppen afscheid genomen van diaken mr. dr. J (Hans) B.M. Nijhuis (66), secretaris-generaal van de bisschoppenconferentie. Hij wordt opgevolgd door mw. mr. P.S.J.M. Daalmans.

Donderdagmiddag 10 april vond in het bisschopshuis aan de Maliebaan in Utrecht een ontmoeting plaats tussen een delegatie van de Nederlandse bisschoppen en vertegen­woordigers van het CDA. De ontmoeting had tot doel tot een uitwisseling te komen rond politieke thema’s die de mens­waardige opbouw van de maatschppij en de katholieke kerk raken.

De donderdagmiddag werd besteed aan een bezoek aan de congregatie voor de heiligverklaringen en de heilige Mis en een bezoek aan het college Santa Maria dell’ Anima. Met een paar verrassende zaligverklaringsprocedures...

Zondag 1 december is een mooie dag voor een nieuw begin: voor de bisschoppen is dat het Ad Limina bezoek wat nu begint. De eerste zondag van de advent roept op tot waakzaamheid, bekering en uitzien naar de Heer die komt.

De media hebben bericht over de nieuwe plannen die staatssecretaris Sander Dekker (VVD) met het omroepbestel heeft. De eerste berichten klinken niet gunstig: niet de ledenaantallen van de omroepen bepalen de zendtijd, maar "het moet gaan draaien om kwaliteit en creativiteit" en een jury bestaande uit het bestuur van de Nederlandse Publieke Omroep moet dat gaan beoordelen.

De economische crisis heeft grote gevolgen, veel mensen zien hun baan op de tocht staan, hun bedrijf in gevaar komen. Zij worden met bedreigende situaties geconfronteerd. Voor degenen die in de pastoraal zijn aangesteld is het een bijzondere uitdaging hen bij te staan.

In het woord kardinaal zit het Latijnse "cardo" wat scharnier of deurpin betekent en wat verwijst naar de "scharnierfunctie" die de kardinalen vervullen.

Op 18 en 19 februari hebben verschillende Nederlandse bisschoppen het consistorie bijgewoond waarin de aartsbisschop van Utrecht, zijne eminentie Willem Eijk, samen met 21 anderen, tot kardinaal werd gecreëerd. Deze bijzondere gebeurtenis werd ook door mgr. J. Punt en door mij bijgewoond.